Ders 2: Formulanın Doğru Hazırlanması

2.4 Önerilen Su Sıcaklığı – ESPGHAN Kılavuzları

ESPGHAN Beslenme Komitesi besin niteliğinde azalma nedeniyle hem kaynatılmış su kullanılmasına hem de formulanın ısıtılmasına itiraz etmektedir (Agostoni et al. 2004). Bebek formulasında C.sakazakii 'nin etkili bir şekilde azaltılması için 70 °C'de 2 dakikalık bir inaktivasyon gereklidir. Ev ortamında küçük süt hacimlerinin hazırlanması sıcaklıkta hızlı bir düşüşe neden olarak ortaya çok daha düşük inaktivasyon seviyeleri çıkmasına yol açar (Chen et al. 2009). Formulanın 2 dakika süreyle 70 °C veya üzerinde sıcaklıklara maruz kalması tiamin, B6 ve B12 vitaminleri ve folik asitte yaklaşık %10'luk kaybın yanı sıra %25 C vitamini kaybı ve probiyotik mikroorganizmaların inaktivasyonuna yol açabilir. FAO/WHO 'nun C.sakazakii 'nin risk değerlendirmesi konusunda yaptığı ortak toplantıda ayrıca "PIF ürünlerinin hepsinin 70°C'de karıştırılacak şekilde formüle edilmediği” de kabul edilmiştir (FAO & WHO 2006). Bu nedenle, özellikle ev ortamlarında suyun 70 °C veya üzerinde kullanılması sadece besin kaybına neden olmaz, aynı zamanda bakterilerde istenen azalmaya ulaşılmaz ve haşlanma riski artar (Agostoni et al. 2004). Bunun yerine kaynatılmış su tüketilecek sıcaklığa gelinceye kadar soğutulmalı ve sonrasında PIF'i sulandırmada kullanılmalıdır.

Hazırlama sırasında C.sakazakii den tamamen kurtulmaya odaklanma yerine ESPGHAN Komitesi şunu önerir:

"toz halindeki bebek formulalarının E.sakazakii ile ciddi enfeksiyon riskinin en yüksek olduğu yaşamın ilk 2 ayında her öğün taze hazırlanması gerekir.”
(Agostoni et al. 2004).

ESPGHAN Komitesi enfeksiyon için en önemli risk faktörünün sıcaklarda sütteki bakterilerin çoğalması olduğunu belirledi. Bu nedenle, formula hazırlandıktan sonra düşük seviyede bakteriyal kontaminasyon olsa bile, tehlikeli seviyeler ancak bakterilerin çoğalmasına izin verildiğinde, yani tutma veya saklama süreleri uzadığında oluşmaktadır (Agostoni et al. 2004). Bu yüzden, formula hemen tüketilirse formulanın besin değerinde yüksek sıcaklıkta su kullanılması yoluyla kayıp olmaz ve enfeksiyon riski düşük olarak kalmaya devam eder. Ayrıca kontaminasyon riskinin minimuma indirgenmesinde ekipmanların iyice temizlenmesi ve sterilizasyonunun şart olduğunu unutmamak gerekir.

Bebek formulasının hazırlanması konusundaki çelişkili öneriler ebeveynler, bakıcılar ve sağlık profesyonelleri arasında önemli kafa karışıklığına neden olabilir. Ulusal ve uluslararası düzeylerde bile kılavuzlar tutarlı değildir. Bebek formulasının doğru hazırlanması bebekler için aşağıdaki açılardan güvenli bir ürünle sonuçlanmalıdır:  

  1. gıdalarla taşınan enfeksiyon riski minimuma indirgenir ve
  2. formulanın beslenme değeri riske girmez.

Temiz su, sabun ve temiz bir hazırlama ortamına erişimin kolay olduğu gelişmiş ülkelerde ESPGHAN Beslenme Komitesi'nin hazırladığı kılavuzlar bebekler için bebek formulasının besin değerini riske atmadan yeterli seviyede güvenlik sağlamalıdır . Buna karşılık, hijyen standartlarının iyi olmayabileceği daha az gelişmiş ülkelerde WHO kılavuzları formulayla beslenen tüm çocuklarda en yüksek güvenlik seviyesini sağlamaktadır.

Keep in Mind