Ders 3: Atopik Hastalık: Alerji, Egzema, Astım
3.3 Tamamlayıcı Gıdalara Başlama Yaşı ve Atopik Hastalıklar
Avrupa Pediatrik Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Derneği 2008 yılında alerjenik gıdaların (balık, yumurta ve fıstık proteini içeren gıdalar gibi) verilmeye başlanmasının geciktirilmesi veya bunlardan tamamen kaçınılmasının alerjinin oluşumunu engellediği veya geciktirdiğine ilişkin kanıtın alerji oluşması riski bulunduğu düşünülen veya risk taşımayan süt çocukları açısından ikna edici olmadığını açıklamıştır (Agostoni et al. 2008).
2009 yılında EFSA mevcut verilerin alerjinin önlenmesi veya alerji riskinin azaltılması amacıyla tamamlayıcı gıdalara başlamanın uygun yaşıyla ilgili bir sonuca varmak için yetersiz olduğunu açıklamıştır (EFSA Panel on Dietetic Products Nutrition and Allergies (NDA) 2009).
Amerikan Pediyatri Akademisi aşağıdaki konularda hemfikirdir;
"katı gıdalara 4 ila 6 aylıktan önce başlanmamasının gerektiği bilinmekle birlikte, bunlara başlanmasının geciktirilmesinin atopik hastalık oluşumunda önemli koruyucu etkisi bulunduğuna ilişkin ikna edici kanıt yoktur. Buna balık, yumurta ve fıstık proteini içeren gıdalar gibi yüksek oranda alerjik olduğu düşünülen besinlerin verilmeye başlanmasının geciktirilmesi de dahildir."
(Greer et al. 2008)
Tablo 1: Advers gıda reaksiyonlarının çoğunluğunun kaynağı olarak tanımlanan 14 gıda veya gıda katkı maddesi
(AB Direktifi listesi)
Kaynak: Tablo, ENeA; veriler, Commission of the European Communities 2007
Sansotta et al. (2012) tarafından yayınlanan daha yakın tarihli bir incelemede bu öneriler kabul edilerek şu sonuca varılmıştır:
"Balık ve yumurta gibi alerjenik gıdaların verilmeye başlanmasının geciktirilmesi veya tamamen kaçınılmasının alerji oluşması riski bulunduğu düşünülen çocuklar ve hatta risk taşımayanlar açısından alerji oluşumunu engellediği veya geciktirdiğine ilişkin ikna edici bilimsel kanıt yoktur.”
(Sansotta et al. 2012)
Geç Başlama
Belirli gıdalara geç başlamanın atopik hastalık riski yüksek ailelerde bile (deSilva et al. 2014) alerjik hastalıkların prevalansını azaltmanın aksine artırdığına ilişkin bazı kanıtlar vardır (Sansotta et al. 2012). Birkaç çalışmada yumurta, süt, tahıllar ve diğer katı gıdalara geç başlanmasıyla atopik dermatit, egzema ve alerjik duyarlılık riskinde artış olduğu gösterilmiştir (Sariachvili et al. 2010; Snijders et al. 2008; Zutavern et al. 2004).
Erken Başlama
2006 yılındaki sistematik bir incelemede
"katı gıda ile beslemeye erken başlanmasıyla kalıcı astım, kalıcı gıda alerjisi ve alerjik rinit oluşması arasında bir ilişki olduğunu destekleyecek güçlü kanıt yoktur” sonucuna varılmıştır (Tarini et al. 2006).
Yakın tarihli çalışmalarda alerjenik olma potansiyeli olan gıdalar da dahil olmak üzere tamamlayıcı gıdalara 4-6 ay aralığında maruz kalmanın bu "kritik aralık” döneminden önce veya sonra maruz kalan çocuklara göre gıda alerjileri riskini azaltabileceği öne sürülmüştür (Prescott et al. 2008). Ancak tamamlayıcı gıdalara erken başlamanın rolünü anlamak için daha fazla çalışma yapılmasına gerek vardır (Michaelsen et al. 2010).
Özet olarak, mevcut araştırma ve öneriler alerjen gıdalar dahil olmak üzere tüm tamamlayıcı gıdalara herhangi bir sınırlama olmaksızın 5-7 aydan itibaren başlanabileceğini ortaya koymaktadır. Bu durum aynı zamanda alerji riski yüksek aileler için de geçerlidir.
