Ders 2: Bebek Beslemelerinin Pratik Yönetimi
2.1 Parenteral Beslenme
Parenteral beslenme (PB) besin gereksinimlerini enteral beslenme yoluyla karşılayamayan bebeklere verilir. PB çok erken doğan (aşırı) bebeklerde doğumdan sonraki ilk günlerde standart bakım olarak görülmektedir. Ayrıca, NEK gibi hastalıklara bağlı olarak gelişen gastrointestinal fonksiyon bozukluğu bulunan bebeklere de rahatsızlıkları düzelene kadar PB verilmesi gerekir (Embleton & Simmer 2014).
Parenteral beslenme kullanma veya kullanmama kararı verirken faydaları ve risklerini dengelemek için klinik yargı kullanılması gerekir (Tablo 1).
Tablo 1: Parenteral beslenmenin bazı risk ve faydaları
Kaynak: ENeA. Bilgi Embleton & Simmer 2014
Gelişmiş ülkelerde YDYBÜ'lerin çoğunda <30 haftalık ve/veya <1250g doğum kilosundaki bebeklere rutin olarak PB verilmektedir. PB ile tam enteral beslenme arasındaki "geçiş" yaklaşık 1-2 haftadır (Embleton & Simmer 2014).
Daha uzun süre PB gerektiren erken doğan bebeklerde (örn., NEK), kusurlardan kaçınmak için yeterli mikro besleyici ve vitamin takviyesi yapılmasının sağlanması önemlidir.
Uygun bir PB stratejisinde 2-3 g/kg/gün amino asit verilir (Embleton & Simmer 2014). Yağsız kitle birikimini teşvik etmek için amino asit gramajı başına yaklaşık 20-25 kcal protein-dışı enerji gereklidir, ancak bu protein-enerji oranı değerini teyit etmek için daha fazla çalışma yapılması gereklidir. Daha önce ele alındığı gibi (Ünite 2, Ders 5), lipidler erken doğan bebeklerde iyi bir enerji kaynağıdır ve PB 'de erken başlamak güvenlidir.
PB normalde umbilikal ven veya perkütan olarak (PICC, periferik yolla takılan santral kateter) bir santral venöz kateter yoluyla uygulanır. Kateterler umbilikal vene takıldığında nadir görülmesine rağmen hepatik tromboz riski taşırlar. Ayrıca PICC 'de lokalize deri enfeksiyonu ve tromboflebit gelişir. İnvazif bakteriyel ve fungal sepsis de PICC'lerle ilişkili olabilir. PB uygulamasında periferik venlerin kullanılması bu komplikasyonlardan kaçınılmasını sağlayabilir, ancak kullanımı ekstravazasyon gibi lokal komplikasyonlara neden olur. Filebit riski PB intravenöz lipid PB ile birlikte uygulandığında azalabilir.
PB Üretimi ve Temini
- Çözeltiler yüksek glikoz konsantrasyonuyla (>%12.5-15) hipertonik ise santral infüzyon;
- PB hastane eczanesinde karıştırılabilir veya standart formülasyonlara sahip hazır karıştırılmış torbalar içinde satın alınabilir;
- PB çözeltilerinin çok sıkı steril koşullarda hazırlanması ve tüm sürecin dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekir;
- PB normalde ışıktan korunur (ışık bulunan ortamlarda oksijenasyondan kaçınmak için);
- Lipid kapları normalde güneşten korunur ve kehribar renkli hortum kullanılması tavsiye edilir;
- PB normalde torba, şişe veya şırınga gibi tek kullanımlık kaplarda temin edilir;
- Mikrobiyal kontaminasyonu azaltmak için kaplar birden fazla zımbalanmamalıdır;
- PE kaplarına ilaç ilave edilmemelidir, uyumsuzluk ve kontaminasyona neden olabilir;
- Vitamin takviyesi ışıktan daha iyi korunma sağladığı ve verilen miktarlar daha öngörülebilir olduğu için amino asit/dekstroz çözeltisi yerine lipid emülsiyonlarda verilse daha iyi olacaktır;
- BPB (Bireysel PB ): yerel olarak her 24-48 saatte bir hazırlanır ve reçete edilir; normalde doğumdan sonraki ilk gün kullanıma hazır olarak bulunmaz;
- SPB (Standart PB; bazı ülkelerde "stok” veya "aperatif” PB olarak da adlandırılır): YDYBÜ 'de her zaman bulunması gerekir, doğumdan sonraki ilk saatte PB'ye başlanmasına olanak sağlamalıdır. SPB 'nin BPB 'ye göre bazı avantajları vardır: daha iyi besin tedariği, daha düşük uygulama ve reçete hatası olasılığı, düşük enfeksiyon riski ve düşük maliyet (Simmer et al. 2013).
Bu ünitede Ders 1'de standart besleme kılavuzlarının uygulanmasının önemi ele alınmıştı. Mevcut standartlar değişkenlik göstermektedir ve büyük oranda uzman görüşüne dayalıdır. Erken doğan bebeklerin besinsel bakımıyla ilgili uluslararası bir uzman paneli (Koletzko et al. 2014a) parenteral beslenme konusunda aşağıdaki önerilerde bulunmuştur (Tablo 2):
Tablo 2. Birinci haftada PB 'de önerilen hedef besin alımları
Kaynak: Embleton & Simmer 2014, S. Karger AG, İsviçre'nin izniyle basılmıştır
Tablo 3. PB 'de önerilen takip stratejisi
Kaynak: Embleton & Simmer 2014, S. Karger AG, İsviçre'nin izniyle basılmıştır