Ders 3: Bebeklik Sırasında Tamamlayıcı Gıdaların Tipleri ve Sürekliliği
3.8 Evde Hazırlanmış Yiyecekler ve Ticari Bebek Gıdaları
Evde hazırlanmış yiyecekler ve ticari bebek gıdalarının her ikisi de bebekler için uygundur. Ancak, her ikisinin de bazı avantaj ve dezavantajları olabilir.
Evde Hazırlanan Yiyecekler
Evde hazırlanan yiyecekler tamamlayıcı beslenmeye uygundur ve bunların kullanımı teşvik edilmektedir. Çeşitli aile besinleri kullanılabilir, ancak bunların çoğunun pişirilip, sonra püre haline getirilerek, ezilerek veya doğranarak yumuşatılması gerekir. Besinleri püre haline getirirken, az miktarda süt veya soğutulmuş kaynamış su eklenmesi gerekebilir, ancak besinin çok sulu hale gelmesini ve besin yoğunluğunu kaybetmesini önleyecek kadar eklemek gerekir. Bebekler için hazırlanan besinler ek şeker veya tuz koymadan hazırlanmalıdır, bu nedenle bebeklere evde yapılan yemeklerden hazırlarken tuz veya şeker içeriği beebkler için çok yüksek olabileceğinden ailenin geri kalanının yemeğine ek tuz veya şeker koymadan önce çocuğun porsiyonunu ayırmak iyi bir fikir olabilir (Michaelsen et al. 2003).
Evde Hazırlanan Yiyeceklerle Çıkabilecek Olası Sorunlar
Lapa bebekler için yaygın olarak hazırlanan bir tamamlayıcı gıdadır. Lapa yapmak için suya un veya rendelenmiş kök bitki veya karbonhidratlı meyve karıştırılır ve lapayı koyulaştırmak için pişirilir. Lapa çok koyu olursa, küçük çocuğun yemesi güç olabilir, bu yüzden lapayı kıvamında tutmak için sıklıkla çok miktarda su eklenir. Buna karşın, bu durum lapadaki besin maddelerinin hepsini seyreltir (WHO 2000). Bu da lapanın:
- sulu olduğu
- düşük bir enerji yoğunluğu olduğu ve
- düşük bir besin yoğunluğu olduğu anlamına gelir
Aynı sorun çorbalarda da yaşanabilir. Besin değeri yüksek sebze ve baklagiller içerebilecekleri halde, çok sulu ve seyrek olabilirler. Sulu lapa veya çorba yerken çocuğun besinsel gereksinimlerini karşılaması için her gün çeşitli kez yemenin yanı sıra besin gereksinimlerini karşılamaya yeterli olmayan büyük hacimlerde tüketmeleri gerekmelidir (WHO 2000).
Kaynak: Michaelsen et al. 2003
Ticari Bebek Gıdaları
Ticari bebek gıdaları uygun olabilse de, sıklıkla pahalıdır ve evde hazırlanan yiyeceklere göre hiç besinsel fayda sağlayamayabilir (Michaelsen et al. 2003).
Yapılan çalışmalar 6 aylık çocuklara evde pişirilen meyve veya sebzelerin 7 yaşlarında meyve ve sebze tüketiminin artmasına ve çeşitliliğine neden olduğunu, hazır meyve ve sebzelerle beslenmede ise bu durumun söz konusu olmadığını göstermiştir (Coulthard et al. 2010). Tat ve yiyecek tercihi gelişimiyle ilgili daha ayrıntılı bilgi için lütfen ünite 4'e bakınız.
Özet - ebeveynler ve bakıcılara yönelik broşür
Tamamlayıcı Beslenme İçin Uygun Gıdalar" broşürünü indirmek için buraya tıklayınız.
"Talep üzerine anne sütüyle beslenen 6-23 aylık çocuklara verilecek gıdaların niteliği, sıklığı ve miktarıyla ilgili pratik kılavuz" broşürünü indirmek için buraya tıklayınız.
Kaynak: WHO 2009, WHO'nun izniyle basılmıştır